“ទាហានខ្មោ​ច”បានធ្វើឱ្យអាហ្វហ្គានី​ស្ថា​នធ្លាក់ចូលទៅ​​ក្នុងកណ្តាប់ដៃពួ​កតាលីបង់យ៉ា​ងឆា​ប់រហ័ស

 អតីតរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអាហ្វហ្គានីស្ថានជឿថាការដួលរលំនៃរដ្ឋាភិបាលនិងកងទ័ពអាហ្វហ្គានីស្ថានគឺដោយសារតែមន្ត្រីពុករលួយនិងបង្កើត”ទាហានខ្មោច”ដែលបំផ្លើសទំហំនៃកម្លាំងសន្តិសុខ។BBC បានដកស្រង់សម្តីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអាហ្វហ្គានីស្ថាន លោក Khalid Payenda ដែលនិយាយថា មន្ត្រីពុករលួយក្នុងអតីតរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្គានីស្ថានបានបំផ្លើសចំនួនទាហាននិងប៉ូលីសពិតប្រាកដ។

ជាលទ្ធផលភាគច្រើននៃទាហាននិងប៉ូលីស៣០០,០០០នាក់ពិតជាមិនមានទេ។យោងតាម ​​Payenda កងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់ប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានត្រូវបានលើកតម្កើងជាង៦ដងដើម្បីឱ្យមន្ត្រីពុករលួយអាចទទួលបានប្រាក់ខែ”ទាហានខ្មោច” ។ នៅពេលដែលទាហានចាកចេញឬស្លាប់ មេបញ្ជាការមួយចំនួនរក្សាកាតធនាគាររបស់ពួកគេហើយដកប្រាក់ខែរបស់ពួកគេពីទីនោះ។លោក Jack Waltling អ្នកជំនាញនៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ Royal Research Institute for Defense and Security (RUSI) បាននិយាយថាសូម្បីតែកងទ័ពអាហ្វហ្គានីស្ថានក៏មិនដឹងច្បាស់ដែរថា តើពួកគេពិតជាមានទាហានប៉ុន្មាននាក់ដែរព្រោះមានទាហាន “និម្មិត” ដោយសារការិយាធិបតេយ្យ និងអំពើពុករលួយ។ទំហំពិតនៃកងកម្លាំងសន្តិសុខអាហ្វហ្គានីស្ថានគឺជាបញ្ហាអាថ៌កំបាំងយូរមកហើយ។ របាយការណ៍ឆ្នាំ២០១៦របស់អគ្គអធិការពិសេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការកសាងឡើងវិញអាហ្វហ្គានីស្ថាន(SIGAR)បាននិយាយថា”ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនមិនដឹងច្បាស់ថាមានទាហាននិងប៉ូលីសប៉ុន្មាននាក់នៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានតើមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់កំពុងធ្វើការងារនៃបេសកកម្មរបស់ពួកគេ”។របាយការណ៍SIGARនាពេលថ្មីៗនេះក៏បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីអំពើពុករលួយនិងភាពត្រឹមត្រូវនៃទិន្នន័យស្តីពីទំហំនៃកងកម្លាំងសន្តិសុខអាហ្វហ្គានីស្ថាន។Payenda បានបន្ថែមថាទាហានអាហ្វហ្គានីស្ថាន ដែលបំពេញកាតព្វកិច្ចសកម្ម ជារឿយៗជំពាក់បំណុលគេ ឬមានការពន្យារពេលប្រាក់ខែដោយបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេក្នុងស្ថានភាពក្រីក្រ។ នេះបានធ្វើឱ្យបាត់បង់ស្មារតីប្រយុទ្ធរបស់ពួកគេ។ ទន្ទឹមនឹងនេះមេបញ្ជាការយោធាមួយចំនួន «ទ្វេរដង» ទទួលបានប្រាក់ខែពីរដ្ឋាភិបាលនិងទទួលបានប្រាក់ពីក្រុមតាលីបង់។ នោះហើយជាមូលហេតុដែលពួកតាលីបង់អាចគ្រប់គ្រងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានបានបន្ទាប់ពីការវាយលុកយ៉ាងរហ័សសូម្បីតែនៅកន្លែងខ្លះដូចជារដ្ឋធានីកាប៊ុលក៏ដោយពួកតាលីបង់បានកាន់កាប់ដោយគ្មានការប្រយុទ្ធ។ផ្ទុយ​ពី​ការ​និយាយ​ហួសហេតុ​នៃ​កម្លាំង​របស់​អាហ្វហ្គានីស្ថានកម្លាំង​របស់​តាលីបង់​ហាក់​មាន​កម្លាំង​ខ្លាំង​ជាង​ទិន្នន័យ​ផ្លូវការ​បាន​បង្ហាញ។ មជ្ឈមណ្ឌលប្រឆាំងភេរវកម្មអាមេរិកនៅសាលាយោធា West Point បានប៉ាន់ប្រមាណថាក្រុមតាលីបង់មានយុទ្ធជនប្រហែល៦០,០០០នាក់។ លើសពីនេះ មានបណ្តាញដ៏រឹងមាំជាមួយក្រុមប្រដាប់អាវុធនិងក្រុមអ្នកគាំទ្រតាលីបង់ដែលអាចនាំចំនួននៃកម្លាំងនេះដល់ជាង២០០,០០០នាក់។ក្រុមតាលីបង់បានកាន់កាប់អាហ្វហ្គានីស្ថានកាលពីថ្ងៃទី១៥ខែសីហា ហើយបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នមួយដែលភាគច្រើនមានឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់មកពីកងកម្លាំង និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន។ មក​ដល់​ពេល​នេះរដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​នៅ​អាហ្វហ្កានីស្ថាន​ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ក្រុម​តាលីបង់​មិន​ត្រូវ​បាន​ប្រទេស​ណា​ទទួល​ស្គាល់​ឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ក៏ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនដូចជាវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុភាពចលាចលក្នុងសង្គម និងការវាយប្រហារដែលបង្កឡើងដោយអង្គការភេរវកររដ្ឋអ៊ីស្លាម(ISIS)៕យោងតាមBBC